ISTORIJSKE NEDOUMICE: Zašto Hitler nije napao Švicarsku?

Rat je bijesnio svuda, ali ne i u njihovoj zemlji! Kako to? Zapravo, nacistička Njemačka jeste umalo napala Švicarsku.

– Švicarska ima najodvratnije i najbjednije ljude i politički sistem – požalio se Hitler Musoliniju juna 1941. godine.

Poslije okupacije Francuske u ljeto 1940. koja je Trećem rajhu osigurala status neprikosnovenog vladara Zapadne Evrope, njemačka vojska je osmislila plan za osvajanje Švicarske. Operacija Tanenbaum predviđala je invaziju nacističkih trupa iz Francuske, Njemačke i Austrije, dok bi Italijani napali sa juga.

– Koncentrisan iznenadni prodor od Ženevskog jezera do Bodenskog jezera ka centru zemlje sa snažnim i brzim spoljnim krilima. Moramo da iznudimo brzu kapitulaciju Švicarske upotrebom izuzetno superiornih snaga – navodilo se u planu.

Zašto do ovoga nikada nije došlo?

Švicarska kao “tvrd orah”

Iako to možda ne djeluje tako, sile Osovine suočile bi se sa dostojnim protivnikom. Švicarska neutralnost branila se oružjem. U 15. vijeku njeni plaćenici bili su sila koje su se najviše plašili u Evropi.

Na sve to, svi punoljetni Švicarci bili su u obavezi da se odazovu u vojsku i svi su dobili puške koje su čuvali kod kuće u slučaju mobilizacije. Za naciju od samo četiri miliona, Švicarci su mogli da okupe impresivnu vojnu silu od 850.000 ljudi.

I ne samo to! Uglavnom planinska Švicarska, značila je teren gdje bi njemački tenkovi bili beskorisni. Švicarska je bila tvrd orah za “blickrig”.

Švicarska je poslije rata tvrdila da je jedino što je Hitlera spriječilo da je osvoji, bila činjenica da je imala mnogo naoružanih ljudi. Ipak, to je malo vjerovatno …

Sve mane švicarske odbrane

Malo prije toga nacistička Njemačka je pobijedila Francusku i to za samo za šest nedjelja! Švicarska bi se suočila sa Njemačkom na svom terenu ali sa onim što je u suštini bila narodna milicija – vojska kojoj su nedostajali tenkovi, artiljerija i avioni.

Istina je, Švicarska ima mnogo planina, ali se najnaseljeniji i industrijski najproduktivniji gradovi nalaze u ravnicama gdje bi bili brzo pregaženi. Čak i njihove utvrđene pozicije imale su mane – prirodno, bile su koncentrisane na granici sa Njemačkom i Austrijom, a ne i sa Francuskom. Nakon što su Nijemci okupirali Francusku, švicarska odbrana ostala je “bušna”.

Tu je i jedan primjer “bliži domu”. Jugoslavija je takođe bila planinska zemlja naseljena izuzetno žestokim ljudima i prekaljenim ratnicima, a Nijemci su ipak izabrali da je osvoje u aprilu 1941.

Možda, da je Njemačka izvršila invaziju 1944. Švicarci bi mogli da računaju na spoljnu pomoć savezničkih trupa i aviona. Ali nije bilo šanse da se to dogodi tokom 1940/41. Da je Njemačka izvršila invaziju na Švicarsku između okupacije Francuske u julu 1940. i invazije na Sovjetski Savez u junu 1941, Švicarska bi bila sama.

Sovjetski Savez je potpisao pakt o nenapadanju sa Njemačkom i dostavljao je resurse Trećem Rajhu. Jedine nacije koje su se borile protiv Hitlera bile su Britanija i njen Commonwealth, a oni su bili preslabi da bi ponudili više nego simboličnu podršku zemlji izolovanoj usred Evrope.

Pa zašto onda nacistička Njemačka nije napala Švicarsku?

Male, “prljave tajne” neutralnosti

Jedan od razloga bi mogao biti taj što je Hitler Švicarce smatrao nekom vrstom Nijemaca (iako ga to nije spriječilo da anektira Austriju). Vjerovatniji razlog bila je invazija na Sovjetski savez, iako su Nijemci još uvijek prikupljali resurse za invaziju na Balkan u proljeće 1941.

A tu su i neki manje moralni razlozi. Švicarska je iz Drugog svjetskog rata izašla nepokorena, ali ne i neokaljana. Preživjela je kao slobodna, demokratska država u Evropi koja je ničice pala pod nacističku čizmu, ali i sa sjenkom saradnje sa nacistima, piše portal National interest.

Tačno je da je Švicarska čuvala milijarde dolara u zlatu koje su nacisti oteli žrtvama Holokausta. Takođe, obrtala je novac koji je bio potreban za održavanje njemačke ratne mašinerije.

Ipak, postojanje plana za njeno osvajanje govori o tome da je ne treba olako ocijeniti kao nacističku marionetu. Zamalo je postala još jedno od Hitlerovih osvajanja. Možda je samo bila previše korisna kao posrednik između nacističke Njemačke i globalne ekonomije?

Izvor: istorijskizabavnik.rs