Bio je državni neprijatelj broj 1: Čuveni gangster i najveći američki pljačkaš banaka
John Dillinger, loš momak, gangster i možda jedan od najvećih američkih pljačkaša banaka postao je ikona američke kulture.
Od septembra 1933. do jula 1934. godine, naslovnim stranama tadašnjih novina domirala je banda jednog čovjeka. John Herbert Dillinger najpoznatiji je američki pljačkaš banaka, a on i njegova banda su ubili 10, a ranili sedam ljudi.
Bilo je to vrijeme Velike krize ili Velike depresije i prohibicije. A Čikago tada dobija status pravog gangsterskog grada, ali i grada džeza i mujuzikla. Tokom dvadesetih i tridesetih godina 20. vijeka kontrolu nad velikim dijelom grada imali su gangsteri Johnny Torrio i Al Capone. Ali i junak ove priče, čuveni pljačkaš banaka i legenda američkih zatvora – tačnije bježanja iz njih.
John Dillinger je rođen 22. juna 1903. u Oak Hillu u Indianapolisu. Kada je imao tri godine, majka mu je umrla, a kasnije je imao zategnut odnos sa maćehom. Često je upadao u nevolje, i na kraju je napustio školu.
Njegov strogi otac preselio ih je na farmu u obližnjem Mooresvilleu, ali preseljenje nije imalo mnogo uticaja na Dillingerovo ponašanje.
On se 1923. pridružio se mornarici, ali je dezertirao nakon samo nekoliko mjeseci. Dillinger se tada oženio 16-godišnjom Beryl Hovious i vratio u Indianu.
Već u septembru 1924. uhvaćen je u krađi bakalnice i veći dio naredne decenije služio je u državnom zatvoru u državi Indiana. Tamo je od drugih zatvorenika – pljačkaša – “učio zanat” i poslije uslovnog otpusta 10. maja 1933. godine, riješio je da svoje znanje pretvori u profit.
U naredna četiri mjeseca on je opljačkao pet banaka u Indiani i Ohaju i stekao reputaciju odvažnog i opasnog gangstera.
Naredne godine on provodi ili i zatvoru ili u pljačkama. U periodu od 21. juna 1933. godine – do 30. juna naredne godine je opljačkao 13 banaka i “zaradio” preko 330.000 dolara (danas oko 6,6 miliona).
Legendarno bjekstvo
U septembru 1933. Dillinger je uhapšen i zatvoren u Ohaju. Međutim, sljedećeg mjeseca spasilo ga je pet bivših osuđenika čije je bjekstvo iz državnog zatvora u Indiani prethodno on finansirao i planirao; tokom incidenta ubijen je šerif.
Dillinger i njegova banda su zatim opljačkali banke u Indiani i Wisconsinu i pobjegli na jug, do Floride, a zatim do Tucsona u Arizoni, gdje ih je otkrila i uhapsila lokalna policija.
Dillinger je izručen Indijani i smješten u zatvor Crown Point. Trećeg dana marta 1934. izveo je svoje najslavnije bjekstvo.
On je žiletom u komdu drveta izrezbario pištolj i ofarbao ga crnim lakom za cipele. Sa lažnim pištoljem je uspio da prođe pored deset stražara (a navodno je dvojicu i zatvorio u ćeliju u kojoj je bio). Iz zatvora je izašao uz pjesmu, ukrao šerifov auto i odvezao se u Čikago.
Krađom službenog automobila je prekršio Nacionalni zakon o motornim vozilima, što je u toj državi savezni prekršaj. Tada se istraži priključio FBI. John Dillinger bio je proglašen državnim neprijateljem broj 1.
Potjernica za Dillingerom, njegova fotografija i otisci prstiju, 1934. godine.
Usljedila je i legendarna pucnjava 22. aprila 1934. godine koja se odigrala u turističkom mjestu Little Bohemia na sjeveru Wisconsina. Tada su ubijena dva FBI agenta, a pored velike zasjede “momaka u plavom” Dillinger se još jednom izvukao.
Poslije ovog sukoba, John se nekoliko mjeseci sakrivao u Čikagu i čak imao nekoliko plastičnih operacija da bi izmijenio svoj izgled.
Zahvaljujući raspisanoj nagradi za informacije o tome gdje se skriva Dillinger, FBI je došao do podataka da će 22. jula biti u kinu Biograph. Ironično, gledao je film “Manhattan Melodrama” sa legendarnim Clark Gableom u glavnoj ulozi, o kriminalcu koji biva osuđen na smrtnu kaznu.
Kino Biograph ispred kog je ubijen John Dillinger.
U 10.30 časova, Dillinger je sa svojim pratiljama izašao iz bioskopa, kada je pored vrata vidio detektiva koji je zapalio cigaru kao signal kolegama.
Dillinger je brzo shvatio šta se događa – zgrabio je pištolj i krenuo prema obližnjoj uličici. Pet hitaca ispaljeno je iz pištolja tri agenta FBI. Tri metka su pogodila Dillingera.
U 10.50 John Dillinger je proglašen mrtvim u maloj sobi u bolnici Alexian Brothers.
Tijelo odmetnika bilo je izloženo u Čikagu dva dana i posjetilo ga je 15.000 ljudi. Nakon toga je sahranjen u Indianapolisu, u cementiranom grobu da neko ne bi ukrao leš.
Porodica ubijenog Dillingera prije nekoliko godina tražila je ekshumaciju njegovog tijela zbog sumnje da čovjek koji je tog dana ubijen nije bio njhov ujak. Ekshumacija je 2019. godine bila odobrena, međutim, još uvijek nije dobila epilog.
Izvor: nationalgeographic.rs/pozitivno.ba
